,

STATUTU FUNNAMINTALI DI LU REGNU DI SICILIA – II parti

Statuto sicilia

TÌTULU II

PUTIRI LIGISLATIVU

 

Art. 4 – Lu putiri di fari liggi, ntirpitrarli, e derogari a li stissi apparteni sulu a lu Parramentu.

 

Cummentu: Cu st’artìculu accumincia lu tìtulu didicatu a lu primu putiri, lu chiù mpurtanti, chiddu di fari li liggi.

Stu putiri spetta sulu a lu Parramentu. La Sicilia di lu Statutu 1848 pari na monarchìa, ma è na repùblica coronata. Si po diri ca sta repùblica è na dimocrazìa? Sicunnu mia lu Parramentu, comu dipositariu di la vuluntati di la Nazioni pari certi vôti chiù mpurtanti di lu stissu Pòpulu. La sovranità apparteni chiossai a lu Parramentu chi a lu Pòpulu, comu è nna tutta la tradizioni di lu Regnu di Sicilia.

E daccussì lu Parramentu fa li liggi. Ma non sulu: li “ntèrpitra” e li po “derogari”. Sti du’ funzioni sunnu chiossai di la ntirpitrazioni autèntica chi avi videmma lu Parramentu talianu di oji. Lu Parramentu Sicilianu po fari dilibirazioni pi ntirpitrari la liggi, senza fari liggi novi, comu un Tribunali, ma li so ntirpitrazioni, a diffirenza di chiddi di li tribunali, sunnu vinculanti pi tutti. Po puru “derogari”, cu nàutra mozioni, facennu un attu amministrativu dunca, fora di la so stissa liggi. Lu Parramentu, in un certu senzu, è lu veru “re” di la Sicilia e po’ fari praticamenti zoccu voli, fora di jiri contra a lu Statutu.

 

Art. 5 – Lu Parramentu, cumpostu di li rapprisintanti di lu Pòpulu, è divisu nna du’ Càmmari, ditti l’una di li Diputati, l’àutra di li Sinaturi.

Commentu: Stu Parramentu-Re si dividi nna du’ Cammari, comu nna la megghiu tradizioni parramintari siciliana. Avennu a rapprisintari la Nazioni (e no lu Pòpulu), ssa rapprisintanza è a du’ niveddi: unu vasciu, di lu Pòpulu propiamenti dittu, cu la Càmmara di li Diputati; e unu àutu, di lu “ciuri” di la Nazioni, la so classi dirigenti, cu la Càmmara di li Sinaturi.  Nzèmmula, sti du’ Cammari, fòrmanu lu Parramentu chi rapprisenta la Nazioni Siciliana.

Doppu sti du’ artìculi di difinizioni di lu Parramentu, lu Tìtulu primu si dividi nna du “Capi”: lu Capu “primu” ni spija comu si eliggi e comu si forma stu Parramentu; mentri lu Capu “sicunnu”, ni spija comu funziònanu li du’ càmmari, e soprattuttu comu si fannu li liggi.

CAPU I

ELEZIONI E RAPPRISINTANZA

Art. 6 – Tutti li citatini chi àjanu fatti l’anni 21, e chi sàccianu lèggiri e scrìviri, sunnu eletturi nta lu locu di lu propiu domiciliu, o unni àbitanu avi tri misi.

 

Cummentu: Si è veru ca tuttu lu putiri chi cunta di lu Statu di Sicilia si posa ncapu a lu Parramentu, è macari veru ca, pi rapprisintari la Nazioni, tutti li citatini ànnu ad aviri dirittu di votu. Cu’ vota perciò? Tutti pari! L’ùnica cosa chi s’addumanna è aviri la china capacitati di agiri, na capacitati polìtica chi si pigghia a 21 anni. Ricurdamu ca nna lu diritti sìculu, la maggiuri etati s’avìa a 18 anni. Perciò non è automàtica la participazioni a la maggiuri etati. Tannu non cc’era lu mitu di lu giuvanilismu polìticu c’avemu ora. Si pinzava ca, pi vutari, cci vulìa n’anticchia di giudiziu e spirienza, e lu chinu giudiziu s’avìa sulu a 21 anni (e chissà c’un avìanu ragiuni…).

Mmeci non c’è nudda parti in cui si dici ca vòtanu sulu li citatini màsculi. Tannu  in Europa li fìmmini non avìanu diritti polìtici. Non votàvanu. Ma, a lèggiri stu passu, stu fattu era chiù pi tradizioni ca pi Custituzioni. Anzi, a lu cuntrariu, liggennu attentamenti st’artìculu, non cc’è nudda limitazioni a lu dirittu di votu pi li fìmmini. Na liggi ordinaria avissu pututu jùnciri a iddi senza modificazioni di lu Statutu. E chistu, pi na custituzioni di lu 1848, ni pari na cosa assai moderna. Poi, quannu si parra di “domiciliu”, si ntenni chidda ca oji chiamamu la “risidenza”, lu locu naturali unni si vota. Ma macari ccà lu Statutu era modernu. Si, pi travaghiu, o àutra ragiuni, un Sicilianu si trovava a vìviri a nàutra banna, bastava un “domiciliu” (dicìssimu ora) o “dimora” e s’avissi pututu rigistrari nta nàutra cumuni e cu nàutru ndirizzu: pinzamu ca cci avissi vulutu na liggi, pi regulari stu dirittu, basta chi lu citatinu avissi pututu dimostrari chi avìa chiossai di tri misi ca non vivìa di fattu nna lu propriu domiciliu unni era ancora rigistratu.

0 commenti

Lascia un Commento

Vuoi partecipare alla discussione?
Sentitevi liberi di contribuire!

Lascia un commento